Dziecko przed komputerem, dziecko w sieci – pozwolić czy zabronić?

Coraz młodsze dzieci siadają przed ekranem komputera. Nic w tym dziwnego – komputer to ogromne źródło wiedzy, rozrywki, miejsce nawiązywania znajomości oraz narzędzie pracy. Dziecko, widząc siedzących przy komputerze rodziców, także chce korzystać z tego „cudu techniki”. Dostrzegający nową grupę klientów rynek wystawia coraz większe atrakcje dla małych użytkowników. Nie wszystkie warte są poznania, ale jest z pewnością szereg takich, które mogą wspomóc rozwój naszych dzieci, poszerzyć ich horyzonty.

Jaka postawę przybrać wobec dziecka pragnącego korzystać z komputera? Zabraniać? Zniechęcać? Pozwolić? Kupić mu własny? Z pewnością duża część rodziców staje przed takim dylematem.

Zabronić jest z pewnością najłatwiej, ale tak naprawdę czy warto to robić? Owszem, korzystanie z komputera (a co za tym idzie z Internetu) może wiązać się z różnymi niebezpieczeństwami, a czasem po prostu ogłupiać dziecko. Przecież nie chodzi o to, by dziecko użytkowało sprzęt przez kilka godzin dziennie bez kontroli rodzicielskiej. Zapoznanie pociechy z nowoczesnymi urządzeniami, wskazanie ich zastosowania,  zalet oraz jasne mówienie o zagrożeniach z pewnością nie będzie dla dziecka czymś zgubnym, a może ułatwić mu start we współczesnym społeczeństwie.

Jak więc nauczyć dziecko bezpiecznego korzystania z komputera i Internetu?

• Zacznijmy od tego, że komputer jest zazwyczaj zasilany prądem elektrycznym, w związku z czym warto uprzedzić dziecko, by pod żadnym pozorem nie dotykało przewodów elektrycznych i nie próbowało samodzielnie instalować  w komputerze jakichś części. Nawet jeśli dziecko korzysta ze sprzętu pod nadzorem osoby dorosłej warto przypominać mu te proste zasady bezpieczeństwa.
• Dostosować stanowisko komputerowe do wieku dziecka – zadbać o odpowiednie krzesło, oświetlenie… Ogólnie rzecz ujmując: umożliwić dziecku zdrowe korzystanie z urządzenia. Dobrze jest też ustalić czas, w którym dziecko może zasiadać przed komputerem.
• Starać się pokazać dziecku, że komputer i Internet to tylko jedna z wielu alternatyw spędzania wolnego czasu. Równie dobrze można bawić się na podwórku z przyjaciółmi czy klockami.
• Podsuwać dziecku programy czy strony internetowe o treści dostosowanej do jego wieku. Dwuletnie dziecko z pewnością ucieszy się, gdy raz na jakiś czas będzie mogło poukładać wirtualne puzzle lub wybrać sobie obrazek do wydrukowania i pokolorowania. Starszaki z pewnością zainteresują fachowe strony dotyczące ich hobby czy ulubionego bohatera kreskówki.
• Wskazywać, że zarówno programy komputerowe jak i materiały dostępne w sieci mogą być bardzo pomocne w nauce czy codzienności, ale warto je weryfikować. Nie zawsze informacje umieszczone na stronach WWW są wiarygodne i wartościowe. Dobrze jest czasem porównać je z materiałami zawartymi np. w książkach.
• Wyjaśnić, że osoba, z którą dziecko może zawrzeć znajomość przez Internet niekoniecznie musi być tym, za kogo się podaje. Warto zwracać uwagę  z kim i o czym rozmawia w sieci nasza pociecha.
• Uwrażliwić na zachowywanie haseł potrzebnych do różnego rodzaju rejestracji i logowania tylko dla siebie; przestrzegać przed publikowaniem w sieci danych osobowych swoich oraz innych osób.
• Dla większego bezpieczeństwa można zainstalować w swoim komputerze program ograniczający dziecku dostęp do stron z treścią pornograficzną i innych, niosących zagrożenie. Takie blokady rodzicielskie są szeroko dostępne w sieci, warto się z nimi zapoznać. Pamiętajmy jednak, że żadna z tych aplikacji nie zwalnia rodziców z obowiązku zainteresowania się tym, co dziecko ogląda w Internecie.
• Uświadomić dziecku, że korzystając z Internetu nie jest osobą anonimową. Nawet jeśli nie podaje nigdzie swoich danych lub jeśli podaje dane fałszywe, to każdy komputer posiada swój unikalny, łatwy do zidentyfikowania numer IP
• Uwrażliwić, by natychmiast zgłosiło rodzicowi, jeśli jakieś treści zawarte w programie lub na stronie internetowej przestraszą je lub zawstydzą. Ważne jest uprzedzenie dziecka, iż przypadkiem może zdarzyć się, że zostanie mu wyświetlona strona przeznaczoną dla osób dorosłych. Nie należy go wtedy karać lecz spokojnie wytłumaczyć niebezpieczeństwo oraz pochwalić, że zgłosił problem rodzicowi.
• Kontrolować gry i programy, które dziecko pożycza od swoich znajomych lub kupuje np. za własne kieszonkowe. Każda gra komputerowa zawiera tzw. oznaczenia PEGI, informujące o zagrożeniach, jakie mogą z niej płynąć. Polecam wszystkim rodzicom zapoznanie się ze znaczeniem tych symboli.
• Kupując gry lub programy dla dzieci kierować się ich walorami edukacyjnymi, ale też atrakcyjnością danej aplikacji dla dziecka.

Sporo było o zagrożeniach i zasadach bezpieczeństwa. A co może zyskać dziecko korzystające z komputera i Internetu? Oto niektóre z zalet:

• Internet z pewnością daje szansę szerszego poznawania świata, zwłaszcza tych jego obszarów, których dziecko być może nigdy nie będzie mogło poznać bezpośrednio. W dodatku może to robić każdego dnia o jakiejkolwiek porze, nie tylko czytając, ale też widząc i słysząc dane zjawiska
• profesjonalne strony w sieci z pewnością mogą stać się doskonałym źródłem wiedzy
• komputer stanowi rozrywkę oraz pomoc w nauce
• stawiając pierwsze kroki w blogowaniu lub pisząc maile do znajomych dziecko może rozwijać swoje umiejętności literackie oraz doskonalić się w ortografii
• korzystając z komputera i Internetu dziecko może pogłębiać swoje pasje i zainteresowania
• może interaktywnie uczestniczyć w zdobywaniu wiedzy i umiejętności
• ma szansę poznać swoich rówieśników z innych miejscowości czy krajów, nawiązać ciekawe kontakty a nawet podszkolić swoje językowe umiejętności

Pamiętajmy, że dziecko korzystając z komputera może zyskać bardzo wiele, pod warunkiem, że rodzice czuwają nad jego bezpieczeństwem. Z pewnością sprawdzi się tu stara zasada: Ufaj i kontroluj. I jak najwięcej rozmawiaj z dzieckiem na temat tego, co przeczytało bądź obejrzało za pośrednictwem komputera i Internetu. Wspólne rozmowy i wspólne korzystanie z komputera nie tylko mogą zacieśnić więź między rodzicem i dzieckiem ale także ustrzec dziecko przed niebezpieczeństwami płynącymi z sieci oraz rozwinąć rodzinne pasje.