Rozpoznawanie kolorów przez dzieci

Dzieci rozwijają się w różnym tempie. Jedne bardzo szybko zaczynają mówić i są niezwykle bystre. Inne przejawiają zdolności, powiedzmy, sportowe – wspinają się z łatwością, biegają i skaczą. Nie jest więc powiedziane, że wszystkie maluchy muszą rozpoznawać kolory, jak tylko skończą dwa lata. Rozpoznawanie kolorów przez dzieci uwarunkowane jest wieloma czynnikami. Niektóre pewnie szybko nauczą się nazw poszczególnych barw, a inny przyjdzie to z pewnym trudem. Wszystkie jednak powinny opanować tę umiejętność nim pójdą do szkoły.

Ślepota barw

Zaburzenia związane z rozpoznawaniem kolorów nazywamy ślepotą barw. Polega ona na niezdolności do spostrzegania różnic pomiędzy niektórymi lub wszystkimi kolorami. To wada wrodzona, która częściej dotyka mężczyzn niż kobiety. Ślepota barw może być jednak również efektem uszkodzenia dróg wzrokowych (od siatkówki do kory mózgowej). Wśród zaburzeń wrodzonych wyróżniamy:

• dichromatyzm, czyli nierozpoznawanie jednego z kolorów (tutaj zaliczamy daltonizm, czyli nierozpoznawanie barwy zielonej lub mylenie jej z barwą czerwoną)
• trichromatyzm, czyli obniżona percepcja nasycenia i jaskrawości którejś z barw
• monochromatyzm, czyli całkowite nierozpoznawanie kolorów (człowiek widzi świat w odcieniach szarości)

Na co zwrócić uwagę?

Pierwsze sygnały, że dziecko nie rozróżnia kolorów, można wyłapać po trzecim roku życia. Na tym etapie dziecko już powinno rozróżniać kolory, choć niekoniecznie jeszcze umie je nazwać. Dzieci potrafią posegregować klocki według kolorów. Jeśli Twój maluch z uporem na jedną kupkę wrzuca klocki czerwone i zielone, masz powód, by pójść do okulisty. Gdy pokażesz mu prosty obrazek (bez zarysowanych konturów; najlepiej zielono-czerwony) i malec nie potrafi powiedzieć, co on przedstawia, to także ważna informacja.

Nauka rozpoznawania barw

Uczymy rozpoznawania barw przez zabawę. Naukę rozpoczynamy od podstawowych kolorów: czerwonego, zielonego, żółtego i niebieskiego. Dopiero później możemy wprowadzić barwę pomarańczową, fioletową czy brązową. Proponujemy zestaw zabaw:

Zagadki

Rozdaj dziecku cztery karteczki o jednoznacznym kolorach. Potem zadawaj zagadki. Zadaniem malca jest wskazanie, którego z kolorów ona dotyczyła. Propozycje:

Zagadka 1: Ten kolor ma słońce i niektóre kwiaty na łące. (żółty)

Zagadka 2: Ten kolor mają wiśnie, porzeczki i maki, a i samochód strażacki jest taki. (czerwony)

Zagadka 3: Taki kolor ma woda, niebo, i oczy, ale nie u każdego. (niebieski)

Zagadka 4: W tym kolorze jest trawa, liście i mech i twoje oczy czasami też. (zielony)

Gry edukacyjne

Wiele gier edukacyjnych posiada kostkę do rzucania z kolorami na ściance zamiast kropek. Pozwala to na przykład na stawianie pionka w polu o kolorze, który wypadł podczas rzutu. Inne gry wiążą się z łączeniem kartoników pod względem kolorów. Pomocne są również tradycyjne puzzle.

Kolorowanki ze wzorem

To najprostsza zabawa. Dziecko na początku może nie rozumieć, o co chodzi, trzeba więc cierpliwie mu tłumaczyć. Do wielu kolorowanek dołączono już pomalowane obrazki. Zadaniem malca jest skopiowanie. Zatem najpierw wybór kredki, a potem pomalowaniem odpowiedniego fragmentu rysunku.

Nauka rozpoznawania kolorów na pewno zajmie Wam sporo czasu. Nie wolno się denerwować i niecierpliwić, gdy dziecko wciąż będzie myliło barwy. Warto, aby rodzic często używał nazw kolorów na określenie rzeczy, o których opowiada. Na przykład: „Zobacz, jaki piękny, czerwony parasol”, „Włożyłam dziś tę fioletową sukienkę, którą dostałam od babci”.

Cierpliwość i wsparcie, a także nauka przez zabawę, pomogą dziecku opanować tę trudną umiejętność.